Tarczyca to niezwykle istotny narząd, leżący u podstawy szyi, który może wpływać na wiele aspektów naszego codziennego funkcjonowania. Choroby tarczycy dotykają coraz większą liczbę osób, a niedoczynność tarczycy to jedna z najczęstszych form tych schorzeń. Początkowe symptomy niedoczynności tarczycy mogą przebiegać łagodnie lub być mylone z innymi schorzeniami, co sprawia, że ich rozpoznanie staje się wyzwaniem. Jakie są główne przyczyny powstawania tej choroby?
Jakie są objawy niedoczynności tarczycy?
Objawy niedoczynności tarczycy mogą się różnić w zależności od konkretnego przypadku pacjenta. Nasilenie symptomów zależne jest od poziomu hormonów tarczycy w organizmie oraz długości trwania choroby. Niedoczynność tarczycy objawy może mieć różne, ponieważ istnieją dwie jej formy. Subkliniczna inaczej określana jako utajona lub pełnoobjawowa, czyli kliniczna.
Subkliniczna niedoczynność tarczycy często jest niezauważalna w początkowym stadium. Wiele osób ignoruje dolegliwości, tłumacząc je złym dniem, niewyspaniem się lub nieodpowiednią dietą. Jednak jeśli symptomy nie ustępują lub się nasilają, powinien być to sygnał, aby skorzystać z pomocy specjalisty.
Pacjenci z utajoną niedoczynnością tarczycy najczęściej skarżą się na objawy takie jak:
- obniżenie nastroju
- chroniczne zmęczenie
- zimne dłonie oraz stopy
- zachrypnięty głos
Wraz z rozwojem choroby mogą pojawiać się dodatkowe symptomy. Powodem tego jest spowolniony metabolizm, który może dotknąć wielu tkanek w naszym organizmie. Dlatego ważne jest obserwowanie swojego cała i konsultowanie niepokojących dolegliwości z lekarzem. Pacjenci, którzy zmagają się z nieleczoną pełnoobjawową niedoczynnością tarczycy, mogą zauważyć różne objawy.
Do symptomów klinicznej niedoczynności tarczycy mogą należeć:
- wzrost wagi
- częste zaparcia
- sucha skóra oraz kruche paznokcie
- nadmierne wypadanie włosów
- zaburzenia miesiączkowania
- niskie libido
- podwyższone stężenie cholesterolu we krwi
- niskie ciśnienie tętnicze
- obrzęk wynikający z zatrzymywania wody w organizmie
- problemy natury psychicznej (stany depresyjne, wahania nastroju)
Szybkie rozpoznanie niedoczynności tarczycy jest więc kluczowe do wdrożenia odpowiedniej terapii. Skonsultowanie się ze specjalistą pozwala na opracowanie planu leczenia, który uwzględnia indywidualne potrzeby pacjenta. Pomaga to nie tylko w zahamowaniu postępu choroby, ale również w poprawie jakości życia chorego.
Przyczyny niedoczynności tarczycy
Poziom hormonów odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu tarczycy, a ich zaburzenia są istotną przyczyną niedoczynności tego gruczołu. Jednym z najważniejszych hormonów produkowanych przez tarczycę jest tyroksyna (T4) oraz trijodotyronina (T3). Właśnie one regulują tempo przemiany materii, wpływając na procesy zachodzące w naszym organizmie.
W przypadku niedoczynności tarczycy obserwuje się spadek produkcji T4 i T3, co z kolei prowadzi do zakłócenia równowagi hormonalnej. Tyreotropina (TSH), produkowana przez przysadkę mózgową pomaga uregulować te hormony tarczycy. W sytuacji niedoczynności, gdy poziom T4 i T3 jest niski, stężenie TSH wzrasta, stanowiąc sygnał dla tarczycy do zwiększenia produkcji hormonów.
W rzadkich przypadkach możemy spotkać się z chorobą tarczycy po okresie ciąży. Może wówczas wystąpić poporodowe zapalenie tarczycy. Do innych nieczęsto spotykanych powodów możemy również zaliczyć podostre zapalenie tarczycy, przyjmowanie leków lub terapia jodem radioaktywnym.
Jednak najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest choroba Hashimoto. Jest to choroba autoimmunologiczna. Nazywana także jako przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Przeciwciała atakują gruczoł tarczowy powoli, powodując uszkodzenia. Do następnej przyczyny niedoczynność tarczycy możemy zaliczyć stan pacjenta po usunięciu gruczołu tarczowego (tyreoidektomia). Na zabieg są kierowani pacjencji, u których stwierdzono raka gruczołu tarczowego czy wole tarczycy. W takich sytuacjach mówimy o pierwotnej niedoczynności tarczycy. Określenie te dotyczy także sytuacji kiedy następuje częściowe usunięcie tarczycy czy napromieniowanie szyi i jej okolic podczas leczenia choroby nowotworowej. Również kiedy cierpimy na niedobór jodu.
Wtórna niedoczynność tarczycy jest stanem, w którym niedobór hormonów tarczycy nie wynika bezpośrednio z uszkodzenia gruczołu tarczowego, ale jest spowodowany problemem z niedoczynnością przysadki mózgowej. Zwykle wiąże się to z niedoborem TSH. Wtórną niedoczynność tarczycy mogą wywołać guzy w przysadce mózgowej. Wówczas w badaniach hormonalnych TSH jest w normie lub zbyt niskie a stężenie fT4 i fT3 jest poniżej normy.
Istnieje także trzeciorzędowa niedoczynność tarczycy, choć jest rzadziej diagnozowana. Wywołuje ją najczęściej guz podwzgórza lub sarkoidoza. Wówczas u pacjenta zauważalny jest niedobór tyreoliberyny (TRH), oraz obniżone lub prawidłowe stężenie TSH.
W naszym centrum medycznym szybko umówisz się na wizytę z lekarzem. Skontaktuj się z nami pod numerem 12 333 777 1 lub skorzystaj z całodobowej rejestracji online!
Czy chora tarczyca jest niebezpieczna?
Chora tarczyca może wpływać znacząco na zdrowie, a skutki chorób tarczycy mogą być różnorodne. Tarczyca to gruczoł endokrynny, który produkuje hormony regulujące wiele procesów w organizmie. W związku z tym, zaburzenia funkcji tarczycy mogą prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych.
Niedoczynność tarczycy może prowadzić do problemów takich jak:
- zaburzenia psychiczne (np.depresja)
- zaburzenia cyklu miesiączkowego, niepłodność (szczególnie ważne dla kobiet planujących ciążę)
- choroby serca (np. bradykardia, uczucie kołatania serca)
Należy pamiętać, że objawy i skutki niedoczynności tarczycy mogą być różne. Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w przypadku dostrzeżenia jakichkolwiek niepokojących objawów, aby uzyskać odpowiednią diagnozę i leczenie.
Jak leczy się niedoczynność tarczycy?
W przebiegu niedoczynności tarczycy bardzo ważne jest przeprowadzenie odpowiednich badań diagnostycznych. Badanie poziomu TSH może zlecić nam lekarz rodzinny. Jeśli wynik stężenia hormonu tarczycy będzie powyżej normy wówczas konieczny może okazać się pomiar FT4. Kolejnym krokiem jest ustalenie potencjalnej przyczyny choroby. Pacjent może mieć więc przeprowadzone USG tarczycy. Dzięki temu lekarz może potwierdzić lub wykluczyć występowanie choroby Hashimoto.
Leczenie niedoczynności tarczycy polega na przyjmowaniu brakujących hormonów tarczycy. Przy chorobach tarczycy pacjentom zostaje przepisana Lewotyroksyna. Mimo iż ten lek jest produkowany syntetycznie, ma działanie takie samo jak naturalnie wytwarzane hormony tarczycy. Na rynku istnieje kilka farmaceutyków i niekiedy mogą różnić się między sobą działaniem. Jednak należy przyjmować dokładnie ten sam produkt wskazany przez lekarza. Lewotyroksyne należy stosować najlepiej zawsze rano na czczo od pół godziny do godziny przed posiłkiem.
Leczona niedoczynność tarczycy wiąże się również z kontrolami. Na początku terapii lekarz może zalecać badania TSH co 6 do 12 tygodni. Jeśli jednak poziom hormonów utrzymuje się w normie, wówczas wizyty i badania kontrolne wykonuje się rzadziej, raz na pół roku lub co rok. Nieleczona niedoczynność tarczycy może nieść za sobą wiele powikłań zdrowotnych. Dlatego jeśli obserwujesz u siebie niepokojące objawy, koniecznie skonsultuj je ze specjalistą.
